Jak działa cetyryzyna

Jest to substancja chemiczna, która ma działanie przeciwhistaminowe. Na jej bazie powstał też nowy lek, nieco udoskonalony, który się nazywa lewocetyryzyna. Cetyryzyna znajduje się w składzie wielu leków przeciwhistaminowych II generacji. Jej działanie jest wieloczłonowe: zmniejsza przepuszczalność naczyń i śródbłonków, tym samym zmniejsza ilość wydzieliny i występowanie wodnistego, czy też gęstszego kataru, udrażnia i działa przeciwświądowo. Takie działanie dotyczy nie tylko aspektu przeciwhistaminowego w rozumieniu przeciwalergicznym. Działa niezależnie, ponieważ w procesie zapalnym –a takim jest również alergia – w pierwszym rzucie uszkodzone zostają śródbłonki i pierwszym efektem tego stanu jest wzmożenie wydzieliny, katar i kichanie salwami.

Kiedy stosować

Pierwsza generacja leków przeciw histaminowych obejmuje leki takie jak hydroksyzyna czy atarax, wykazujących wiele skutków ubocznych. Przenikając praktycznie całkowicie przez barierę krew-mózg, mogą wywoływać senność, zaburzenia koncentracji oraz wzmożone łaknienie. Cetryzyna jest lekiem przeciwhistaminowym z drugiej generacji, co oznacza, że tylko częściowo przenika przez barierę krew-mózg, w związku z czym, te trzy składniki ubocznego działania, acz w zmniejszonym aspekcie, także posiada. Jest to ujęte w ulotce dołączonej do każdego preparatu zawierającego ten składnik. Ten aspekt wyciszenia jest jednak przydatny i wykorzystywany w leczeniu tych pacjentów, u których, na przykład, pokrzywki występują na tle nerwicowym. Podobnie w przypadku dzieci, u których świąd występujący w przebiegu atopowego zapalenia skóry, wywołuje dodatkową nadpobudliwość, podanie cetyryzyny daje zazwyczaj lepsze efekty niż innych leków przeciwhistaminowych. Uspokaja i zmniejsza świąd, a podanie wieczorem pozwala dodatkowo spokojnie przespać noc.

Skuteczność leku

Lek przeciwhistaminowy w postaci cetyryzyny czy lewocetyryzyny zawsze możemy zastosować jeżeli dążymy do zmniejszenia przepuszczalności śródbłonków naczyń, do zmniejszenia ilości wydzieliny, do udrażniania i do działania przeciwświądowego. Niezależnie od tego, co jest spustowym czynnikiem omawianej dysfunkcji, czy alergen, czy bakteria, czy wirus. Cetyryzyna działa szybko i długotrwale, co pozwala na dawkowanie jej raz dziennie, a zażywanie przed snem pomoże minimalizować skutki senności i obniżonej koncentracji, które wywołuje. Jest to lek skuteczny, jednak przy ocenie szybkości działania (podobnie jak każdego innego medykamentu), należy wziąć pod uwagę cechy osobnicze każdego pacjenta, wpływające na indywidualną odpowiedź jego organizmu. Inaczej lek jest przyswajany na czczo, inaczej po posiłku. Wiele zależy od czasu, jaki minął od jego spożycia. Jaka była jego ilość (na ile jest wypełniony żołądek) i czy był to posiłek mięsny – mięso bowiem spowalnia wchłanianie leków.

Cetyryzyna a inne leki przeciwhistaminowe

W aptekach dostępnych jest wiele specyfików zawierających także inne substancje przeciwhistaminowe. Wśród nich jest też feksofenadyna oraz bilastyną. Czym się różnią?

To nowsze leki. Feksofenadyna wykazuje mniejsze działania niepożądane w postaci senności, zaburzenia koncentracji oraz wzmożonego łaknienia, a bilastyna nie wykazuje ich wcale. Oba specyfiki, podobnie jak cetyryzyna, są dostępne także w procedurze OTC.

W porównaniu do feksofenadyny i bilastyny dostępnych bez recepty, cetyryzyna zapewnia równie skuteczną kontrolę objawów alergii, a w niektórych – omówionych wyżej przypadkach może być nawet lepszym rozwiązaniem terapeutycznym.

Także z ekonomicznego punktu widzenia pacjentów, cetyryzna wydaje się być najkorzystniejsza, zwłaszcza w przypadku wydawania na receptę, gdyż obecnie jej koszt wynosi 30% odpłatności. Zarówno feksofenadyna jak i bilastyna nie są objęte refundacją.

Autor: dr n. med. Izabella Pawlik, specjalista alergolog