Różne przyczyny biegunki

Przyczyn biegunki jest wiele. Nieżyt układu pokarmowego najczęściej wywołują drobnoustroje – wirusy i bakterie. Jednak występujące kilka razy na dobę wypróżnianie z luźnym i wodnistym stolcem może zwiastować też inną przyczynę, której biegunka jest tylko jednym z objawów: chorobę zakaźną, autoimmunologiczną czy o podłożu alergicznym; biegunka może być też reakcją organizmu na antybiotykoterapię. W przypadku niemowlaków karmionych piersią wywołać ją może zmiana diety matki lub wprowadzenie nowego pokarmu do diety malucha. Osoby wyjeżdżające zwłaszcza poza Europę często doświadczają tzw. biegunki podróżnej będącej skutkiem zmiany flory bakteryjnej w wodzie i pożywieniu. Dlatego tak ważne jest monitorowanie zarówno jej przebiegu jak i innych równoczesnych objawów. Do niepokojących należą m.in. wysoka gorączka, wymioty, ostre bóle, krew w stolcu, osłabienie i poczucie splątania, utrata przytomności. W takich sytuacjach należy szybko szukać porady lekarskiej.

Biegunki spowodowane zakażeniem wirusowym

W naszej strefie klimatycznej odpowiedzialne za pojawianie się biegunki wirusy największą aktywność wykazują w okresie zimowym. Przy tego typu zakażeniach mogą pojawić się też: gorączka, wymioty czy ogólnie złe samopoczucie. Biegunka pojawia się zazwyczaj po ok. 12-24 godzin od zakażenia. Charakterystyczną cechą jest jej ostry przebieg. Wypróżnienia są gwałtowne i wodniste, jednak nie towarzyszą im silne bóle brzucha.

Biegunki spowodowane zakażeniem bakteryjnym

Ich przyczyny zwane są potocznie zatruciami, a niestety lato, wakacje i wysokie temperatury są czynnikami sprzyjającymi. Spożywana żywność nie zawsze jest przechowywana we właściwych warunkach, dotyczy to zwłaszcza mięsa i produktów białkowych wymagających nieprzerwanego łańcucha chłodniczego. Brak higieny często doprowadza też do zakażeń bakterią Escherichia coli, także wywołującą ostrą biegunkę.

Właściwa reakcja na objawy

Przede wszystkim należy zadbać o właściwe nawodnienie i żywienie. Organizm nie może zostać osłabiony. Dodatkowo można podawać probiotyki dostępne w aptekach lub w formie naturalnego nabiału – ważne by zawierały odpowiednie szczepy bakterii oraz elektrolity. To zabezpieczy mikrobiotę przewodu pokarmowego. Można podawać smektyny i środki hamujące wytwarzanie soku jelitowego, a także specyfiki przeciwskurczowe. Dzieciom nie należy podawać leków hamujących motorykę przewodu pokarmowego bez konsultacji z lekarzem.

Dbajmy o nawodnienie

Odwodnienie następuje szybko i jest największym zagrożeniem dla wszystkich chorych, a w szczególności dla małych pacjentów. Dzieci mają większe zapotrzebowanie na wodę, dlatego częste podawanie im płynów (wody lub rozwodnionych soków czy kompotów – nie słodzonych, gazowanych napojów, które dodatkowo powodują wzdęcia!) powinno być nawykiem, szczególnie w gorące dni. Przy biegunce, częstotliwość należy zdecydowanie zwiększyć – kilka łyków co kilka – kilkanaście minut. Lekarze podkreślają, że płyn wcale nie musi być ciepły. Wręcz przeciwnie – dziecko chętniej pije schłodzone napoje. Prostym sposobem na monitorowanie nawodnienia organizmu dziecka jest obserwacja moczu. Jeśli maluch siusia rzadziej niż zazwyczaj, a mocz w dodatku ma ciemniejszą barwę i bardziej intensywny zapach, świadczy to o odwodnieniu.

Ważne elektrolity

Ważne jest podawanie specyfików zawierających składniki mineralne – głównie sód i potas oraz glukozę. Jak podkreśla dr hab. Ernest Kuchar z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – chorobotwórczy drobnoustrój uszkadza mechanizmy wchłaniające wodę w jelicie. Ale nigdy nie uszkadza się mechanizm wchłaniający sód razem z glukozą. Ona wchłania się, za nią wchodzi sód, a za nimi biernie podąża woda. Dzięki tej profilaktyce niewielki odsetek dzieci wymaga nawadniania dożylnego.

Pomocne probiotyki

Badania pokazują, że skracają okres biegunki. Trzeba jednak podkreślić, że tylko dwa szczepy posiadają udowodnione działanie – to Lactobacilllus rhamnosus GG (szczep bakterii kwasu mlekowego, jeden z najlepiej przebadanych szczepów, stanowiący składnik prawidłowej flory jelitowej i Saccharomyces boulardii – szczep drożdżaków, cechujących się odpornością na niskie pH soku żołądkowego, pozostających żywymi w obecności żółci oraz namnażających się w przewodzie pokarmowym. Zalecane są też w trakcie antybiotykoterapii, by zapobiec biegunce poantybiotykowej.

Optymalna dieta przy biegunkach

Tradycyjnie przy nieżytach przewodu pokarmowego stosuje się dietę lekkostrawną, jednak nie zawsze jest ona konieczna i korzystna. Zwłaszcza, gdy dziecko ma z powodu choroby obniżone łaknienie. Jeśli kliniczny przebieg choroby nie wymusza zastosowania specjalnej diety – podkreśla dr hab. Ernest Kuchar– w trakcie biegunki powinno się kontynuować dietę, którą się stosowało przed chorobą (z wyłączeniem oczywiście chorobotwórczych produktów).

Autor: Jakub Kurowski

Źródła:

zdrowie.pap.pl

https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/