Przyczyny

Na tę jedną z najczęstszych dolegliwości okulistycznych uskarża się ponad 20 proc. dorosłej populacji, a odsetek ten ma niestety tendencję wzrostową. Wynika to w znacznej mierze z narażenia na szkodliwe czynniki środowiskowe.

Spędzamy długie godziny przed monitorem komputera czy ekranem telewizora, często w pomieszczeniach wysuszonych klimatyzacją lub ogrzewaniem. Także nagłe zmiany temperatury, mróz i zimny wiatr, zanieczyszczenie smogiem i dym papierosowy przyczyniają się do zaburzeń filmu łzowego i przesuszenia powierzchni oka. Osoby korzystające z pływalni czy wakacyjnych basenów, także mogą odczuwać nieprzyjemne objawy wynikające z działania obecnego w wodzie chloru.

Objaw wysychających oczu spowodowany jest najczęściej nieprawidłowym składem filmu łzowego oraz jego nadmiernym parowaniem. Różnego rodzaju zaburzenia produkcji filmu łzowego mają jednak te same objawy: suchość, zaczerwienienie i pieczenie oczu oraz uczuciem piasku pod powiekami.

Fizjologicznie, film łzowy jest cienką powłoką ochronną pokrywającą oko, i składa się z trzech warstw. Zewnętrznej – warstwy lipidowej, która chroni przed odparowywaniem, znajdującej się poniżej – warstwy wodnej i bezpośrednio przylegającej do nabłonka rogówki – warstwy mucynowej (odpowiadającej za działanie przeciwbakteryjne). U większości pacjentów, przyczyną omawianych objawów są niedobory w warstwie lipidowej, u pozostałych wynika to z niedoboru filmu łzowego.

Suchość oczu, a inne czynniki

Na dyskomfort suchych oczu często uskarżają się panie w okresie okołomenopauzalnym. Na objawy te narażeni są też chorzy na cukrzycę, choroby autoimmunologiczne, dermatologiczne i neurologiczne. Objawy mogą być także wynikiem działania niektórych leków m.in. przeciwarytmicznych, obniżających ciśnienie krwi, przeciwhistaminowych, przeciwdepresyjnych oraz antykoncepcyjnych.

Zapobieganie i leczenie

Jest objawowe – stosujemy preparaty zastępujące lub uzupełniające naturalny film łzowy. Pamiętajmy też o jak najczęstszym mruganiu – ten fizjologiczny odruch w sposób naturalny polepsza nawodnienie powierzchni oka. Warunkiem polepszenia samopoczucia jest też unikanie szkodliwych, opisanych wyżej, czynników środowiskowych, dbanie o właściwy poziom wilgotności powietrza w pomieszczeniach i odpowiednie nawadnianie organizmu.

Doraźną ulgę mogą przynieść dostępne bez recepty krople do oczu, które intensywnie nawilżają i pomagają odzyskać uczucie komfortu. Wszystkie mają pH zbalansowane z płynem łzowym. Niektóre z dostępnych na rynku preparatów posiadają wysokie stężenie znajdującego się naturalnie w oczach środka nawilżającego – hialuronianu sodu. Osoby korzystające z soczewek kontaktowych, powinny sprawdzić kompatybilność ich składu.

Jak zakraplać

Podczas zakraplania pamiętajmy o środkach ostrożności: unikajmy dotykania zakraplaczem oka czy powiek, aplikując po jednej kropli preparatu do oka – większa ilość i tak wypłynie z worka spojówkowego.

W przypadku, gdy mimo codziennej dbałości o prawidłową higienę, nawilżanie i ochronę oczu przed nieprzyjaznymi czynnikami zewnętrznymi, objawy nie ustępują, powinniśmy koniecznie skonsultować się z okulistą, aby wykluczyć stany zapalne o podłożu atopowym, bakteryjnym czy wirusowym lub poważniejsze choroby oczu.

Autor: Beata Nowak