Herbaciany fenomen

Czy wiecie, że Międzynarodowy Dzień Herbaty obchodzony jest aż dwa razy w roku? Ten aromatyczny napój swoje święto ma 21 maja oraz 15 grudnia. Pierwsza data została formalnie ustanowiona w 2019 roku przez ONZ. Druga zaś, ta grudniowa, jest trochę mniej oficjalna. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by ten niezwykły napar celebrować nawet i codziennie.

Ojczyzną herbaty są Chiny, a pierwsze wzmianki na jej temat pochodzą z czasów starożytnych. Do Europy przywędrowała w XVII w. Odkryty prawie 5000 lat temu napój wciąż odsłania przed nami nowe tajemnice. Dawniej uważano, że nie jest on źródłem żadnych wartości odżywczych czy korzyści dla organizmu. Dziś wiemy, że wysokiej jakości herbata liściasta wykazuje dobroczynne działanie, potwierdzone badaniami naukowymi.

Wszystko to za sprawą wysokiej zawartości flawonoidów, a głównie katechin, które są silnymi antyoksydantami, pomagającymi zwalczać wolne rodniki. Najwięcej ich znajduje się w herbacie zielonej, nie poddawanej procesom fermentacji. Napar herbaciany zawiera także sole mineralne, m.in.: wapń, magnez, mangan, cynk, selen, fluor, żelazo, sód oraz witaminy (np. A, C, E), które poprawiają funkcjonowanie i wydolność organizmu. Znajdziemy w nim też teinę oraz rozmaite pochodne kwasów i alkoholi.

Dlaczego warto pić herbatę?

Na to pytanie każdy może mieć własną odpowiedź. Powodów, dla których tak chętnie sięgamy po ten aromatyczny napar, jest z pewnością mnóstwo. Chociażby dla przyjemności, towarzystwa, spokoju i harmonii, wyciszenia lub pobudzenia czy po prostu, dla własnych upodobań smakowych. Na rynku wybór wariantów herbat oraz ich rozmaitych zestawień jest bowiem ogromny – od zielonych po czerwone, żółte, białe oraz czarne.

Jednak jednym z najważniejszych walorów herbacianego naparu jest to, że warto pić go przede wszystkim dla zdrowia i witalności. Przy tym każdy jego rodzaj, przyjmowany w odpowiedniej ilości, ma korzystny wpływ na pracę całego organizmu oraz ogólne samopoczucie.

W świetle aktualnych badań dowiedziono, że herbata może nieść ze sobą potencjał prozdrowotny. Zawarte w niej polifenole to związki o silnych właściwościach przeciwutleniających – skutecznie hamują procesy starzenia i redukują uszkodzenia komórek. Antyoksydanty wykazują także działanie przeciwzapalne oraz stymulujące układ odpornościowy. Zmniejszają ryzyko powstawania nowotworów i wspierają regenerację organizmu. Przypisuje się im też działanie profilaktycznie w przypadku chorób serca i układu krążenia, schorzeń o podłożu neurodegeneracyjnym czy zaburzeń metabolicznych.

Herbata reguluje poziom cholesterolu, poprawia profil lipidowy i normalizuje ciśnienie tętnicze krwi. Może też wspierać odchudzanie poprzez ułatwienie spalania tłuszczów, a niektóre jej odmiany wpływają na proces trawienia, wspierając funkcje żołądka i jelit. Jeden z najpopularniejszych napojów, jako płyn niezawierający kalorii, odgrywa ważną rolę także w kwestii nawodnienia organizmu.

Dla wielu osób czas spędzony z filiżanką lub kubkiem ulubionej, pachnącej herbaty, to idealny moment na wyciszenie oraz uspokojenie myśli. Dzieje się tak nie bez przyczyny. Zawarta w niej teina posiada właściwości relaksujące, pomaga w redukcji stresu i poprawia samopoczucie. Oddziałuje też korzystnie na wydolność umysłową, poprawia koncentrację i pamięć, ułatwia uczenie się, zwiększa kreatywność i funkcje poznawcze. Wykazuje również działanie pobudzające, obniża uczucie zmęczenia i podnosi wydolność psychofizyczną organizmu. Wszystko zależy od odmiany oraz intensywności herbacianego naparu.

Herbatki zimowe

Herbaty w zimowym wydaniu nie tylko pysznie smakują, ale dodatkowo też wspaniale rozgrzewają i poprawiają nastrój, szczególnie gdy towarzyszy im ulubiony film lub książka. Najpopularniejsze wśród nich są zdecydowanie mieszanki czarnych herbat z dodatkami. Przyprawy korzenne, jak cynamon, kardamon, anyż, goździki, a także cytrusy, imbir, miód, tworzą kompozycje, które idealne sprawdzą się na długie wieczory. Przyprawy to doskonały sposób na przemarznięcie – szybko rozgrzewają organizm, a także pomagają zniwelować zakwaszające właściwości czarnej herbaty.

Wielu zwolenników mają również herbaty owocowe. W chłodniejszym sezonie bardzo popularne są napoje przygotowane na bazie owoców wspierających odporność organizmu. Prym wiodą tu maliny, aronia, żurawina, czarny bez czy dzika róża. Ich mocno owocowy smak pochodzi przede wszystkim z naturalnych składników, a kawałki owoców sprawiają, że herbata staje się wyjątkowo smaczna i aromatyczna. Ten herbaciany wariant z pewnością przypadnie do gustu także najmłodszym. Dzieci uwielbiają słodkie napoje, a owocowe, rozgrzewające herbaty są znacznie zdrowsze niż słodzone soki – nie zawierają cukru, za to są bogatym źródłem witaminy C.

Herbaty funkcyjne 

Warto sięgać też po herbaty i mieszanki ziołowe. Specjalnie skomponowane zestawienia składników mogą znaleźć zastosowanie w przypadku rozmaitych dolegliwości lub być skutecznym wsparciem dla prawidłowego funkcjonowania organizmu każdego dnia.

Herbatki funkcyjne, będące połączeniem odpowiednio dobranych ziół, kumulują ich dobroczynne właściwości w jednym naparze. A oprócz tego także świetnie smakują. Mogą one wspierać m.in.:

• metabolizm cukrów (np. morwa biała)
• utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu (np. chmiel, karczoch)
• funkcjonowanie serca (np. głóg, miłorząb, skrzyp)
• górne drogi oddechowe (np. tymianek, szałwia, mięta)
• układ pokarmowy (np. mniszek lekarski, lukrecja, kolendra)
• układ odpornościowy (np. czarny bez, imbir, dzika róża)
• procesy oczyszczania (np. bratek polny, pokrzywa, rumianek)
• osiągnięcie spokoju i zasypianie (np. lawenda, melisa)
• zdrowie skóry, włosów i paznokci (np. pokrzywa, skrzyp polny, fiołek).

Autor: Marta Nowacka