Ile trwają i kiedy w trakcie cyklu miesiączkowego są dni płodne?

Cykl miesiączkowy

Fizjologiczny cykl miesiączkowy trwa 28+/-5 dni i jest w pełni regulowany przez hormony produkowane w przysadce mózgowej, które z kolei wpływają na aktywność jajników i produkcję ich własnych hormonów płciowych – estrogenów i progesteronu.

Cykl rozpoczyna się od krwawienia miesiączkowego, czyli menstruacji, która trwa z reguły około 5 dni, następnie w jajniku dojrzewa pęcherzyk jajnikowy, zawierający komórkę jajową. Na 14 dni przed wystąpieniem kolejnego krwawienia, czyli mniej więcej w środku cyklu (u kobiet z dłuższymi cyklami po połowie cyklu) dochodzi do pęknięcia pęcherzyka jajnikowego i uwolnienia komórki jajowej, co nazywamy owulacją. Komórka trafia wówczas do jajowodu i jest to miejsce, w którym w sprzyjających okolicznościach dochodzi do zapłodnienia. Jeśli do niego dojdzie, zapłodniona komórka jajowa przemieszcza się do macicy, gdzie zagnieżdża się w jej uprzednio przygotowanej (pogrubiałej) błonie śluzowej. Jeśli do zapłodnienia nie doszło, pogrubiona błona śluzowa łuszczy się i jest wydalona z dróg rodnych jako krwawienie miesiączkowe.

Czytaj: Urlop menstruacyjny - realna potrzeba czy fanaberia?

Żywotność plemnika i komórki jajowej

Aby dokładnie obliczyć dni płodne, należy wziąć po uwagę czas przeżycia komórki jajowej i plemnika. Ta pierwsza, jeśli nie została zapłodniona, obumiera w ciągu 12 do 24 godzin po owulacji, czyli jej uwolnieniu z pęcherzyka jajnikowego.

Plemniki natomiast poza organizmem w środowisku zewnętrznym są w stanie przeżyć około doby po ejakulacji. W drogach rodnych kobiety natomiast przeżywają nawet 72-96 godzin! Oznacza to, że może dojść do zapłodnienia, nawet jeśli stosunek odbył się na 3-4 dni przed owulacją.

Jak obliczyć dni płodne? Czy po miesiączce są dni płodne?

Aby prawidłowo obliczyć dni płodne, należy przede wszystkim dobrze znać długość trwania naszego cyklu, co wymaga co najmniej kilkumiesięcznej obserwacji. 14. dnia przed wystąpieniem krwawienia dochodzi do owulacji. Największa szansa na zapłodnienie występuje, jeśli do stosunku doszło dzień przed, w dniu lub dzień po owulacji. Jak już wspomniano, ze względu na fakt, że plemniki mają długą żywotność w drogach rodnych, przyjmuje się, że dni płodne trwają 4 dni przed i 5 dni po owulacji.

Tak więc, aby określić, kiedy wystąpią dni płodne, należy zaznaczyć w kalendarzu przewidywaną (na podstawie poprzednich cykli) długość następnego cyklu, zaznaczyć dzień przewidywanej owulacji (na 14 dni przed wystąpieniem kolejnego krwawienia), 4 dni przed i 5 dni po niej.

Co może zmienić przebieg cyklu miesiączkowego?

W dzisiejszych czasach coraz trudniej znaleźć kobietę, która ma regularny cykl „jak w zegarku”. Mają na to wpływ przede wszystkim stres i tempo życia, które pozostawiają piętno na gospodarce hormonalnej organizmu. Podobnie zwykłe przeziębienie, stan zapalny, a nawet podróż i zmiana strefy czasowej czy klimatu mogą mieć wypływ na długość trwania cyklu miesiączkowego, co znacząco utrudnia przewidzenie terminu owulacji i może być przyczyną nieplanowanej ciąży.

Dni płodne – jaki śluz?

Organizm również podpowiada nam o tym, że zbliża się lub że właśnie wystąpiła owulacja. Wystarczy dobrze poznać swój organizm. Najważniejszą zmianą, którą dość łatwo zaobserwować w okresie okołoowulacyjnym, jest zmiana konsystencji śluzu – na rzadszy, ciągnący się pomiędzy palcami i przezroczysty. Innym objawem owulacji jest nagłe podwyższenie temperatury ciała do około 37^OC – aby to jednak zaobserwować, należy mierzyć temperaturę codziennie, 2-3 razy dziennie. U co trzeciej kobiety występuje także ból brzucha w okresie okołoowulacyjnym, a u co dziesiątej może pojawić się plamienie lub skąpe krwawienie okołoowulacyjne, które utrzymuje się przez 2-3 dni.

Czytaj: 7 rzeczy, których kobieta w ciąży nie powinna robić!

Katarzyna Wiak