Ważna sfera życia

Naturalna seksualna aktywność mężczyzn nie jest przypisana do wieku. Ta istotna sfera życia daje poczucie szczęścia poprzez bliskość drugiej osoby i umacnia więzi emocjonalne. Uczucia wyrażane przez dotyk, przytulanie się i inne formy czułości są bardzo istotne podczas całego naszego dorosłego życia. Dlatego sprawność seksualna mężczyzny jest istotną z punktu widzenia fizjologii i komfortu psychicznego formą aktywności. Nierzadko zdarza się, że problemy ze współżyciem powodują poczucie niskiej wartości i braku samoakceptacji oraz wynikające z tego problemy w funkcjonowaniu nie tylko w związku, ale też w szerszym aspekcie społecznym.

Nie tylko przywilej młodych

Potocznie uważa się, że sprawność seksualna obniża się z wiekiem. W niektórych środowiskach panuje wręcz przekonanie, że w pewnym wieku nie powinno się być aktywnym w pożyciu intymnym. Nie zgadzam się z tą opinią. W mojej długoletniej praktyce lekarskiej spotykałem pacjentów w wieku senioralnym posiadających wysoki poziom sprawności i wydolności organizmu, z naturalną aktywnością także w sferze intymnej. Są osoby o konstrukcjach neurohormonalnych, które mają potrzebę aktywności do późnego wieku i mają zachowany naturalny popęd. Jednocześnie zgłaszają się też młodzi mężczyźni skarżący się na problemy z erekcją.

Przyczyn tego stanu rzeczy jest wiele, począwszy od niehigienicznego stylu życia, złych nawyków żywieniowych, braku ruchu na świeżym powietrzu i nadużywania używek. Są też jednak też inne przyczyny i najlepiej by lekarz specjalista nakreślił ścieżkę terapii.

U wielu pacjentów występuje dodatkowo poczucie wstydu lub przekonanie o starzeniu się czy nieatrakcyjności seksualnej. Uważam jednak, że jeżeli pacjent nie ma ewidentnych wad fizjologicznych lub stwierdzonych klinicznie przeciwskazań do aktywności seksualnej (np. ciężkich schorzeń układu sercowo-naczyniowego, takich jak niestabilna dławica piersiowa czy ciężka niewydolność serca), powinien udać się do gabinetu specjalisty i podjąć próbę leczenia w tym zakresie. Jedną z form jest farmakoterapia.

Sildenafil. Najdłużej stosowany lek na rynku

Obecnie jest na rynku aptecznym dostępnych wiele specyfików. Część z nich zawierających mniejsze dawki substancji czynnej można nabyć bez recepty. Jednak podkreślam z całą mocą, że przyjmowanie jakichkolwiek lekarstw nie jest obojętne dla zdrowia i decyzja o ich przyjmowaniu powinna być podjęta podczas wizyty lekarskiej.

Najbardziej znane i najczęściej stosowane są preparaty zawierające substancję czynną sildenafil.

W naturalnych warunkach, tzn. w odpowiedzi na pobudzenie seksualne, przywraca on zaburzony mechanizm erekcji poprzez zwiększenie dopływu krwi do prącia.

Fizjologicznym mechanizmem odpowiedzialnym za erekcję prącia jest uwalnianie tlenku azotu (NO) w ciałach jamistych w czasie pobudzenia seksualnego. Tlenek azotu następnie aktywuje enzym cyklazę guanylową, co zwiększa poziom cyklicznego guanozynomonofosforanu (cGMP) [1]. Powoduje to rozkurcz mięśni gładkich w ciałach jamistych i umożliwia napływ krwi do prącia. Sildenafil to najbardziej znany i najdłużej stosowany składnik. Nazwa handlowa zawierającego go produktu stała się potocznym synonimem określania leków na potencję. Obecnie dostępna jest pod wieloma nazwami handlowymi wielu producentów. Ta substancja czynna została najlepiej przebadana wśród wszystkich podobnie działających środków.

Długie badania i przypadkowe odkrycie

Prace nad skutecznym środkiem na erekcję prowadzone były już w latach 50. minionego stulecia. Ciekawostką jest, że efekt leczniczy specyfiku na potencję został odkryty w latach 80., niejako przypadkowo, jako efekt uboczny, bowiem lek ten był pierwotnie badany w kierunku leczenia dusznicy bolesnej. W latach 90. rozpoczęto badania kliniczne nad skutecznością leczenia zaburzeń erekcji. Po potwierdzeniu skuteczności, został wprowadzony do handlu, najpierw w Stanach Zjednoczonych – w 1998 roku. Na początku XXI wieku sildenafil jako skuteczny lek na potencję, został zatwierdzony w większości krajów na świecie.

Skuteczność działania

Sildenafil jest skuteczny w leczeniu zaburzeń wzwodu, rozumianych jako niezdolność uzyskania lub/i utrzymania erekcji prącia oraz stopnia twardości wystarczającej do odbycia stosunku płciowego.

Czas jego aktywnego działania wynosi ok. 4-5 h. Zażywanie zaleca się w zależności od sytuacji, na około godzinę przed planowaną aktywnością seksualną. Reakcje organizmu są osobnicze, jednak skuteczność obserwuje się niekiedy już po ok. 20 minutach. Co istotne, środek wpływa też pozytywnie na czas trwania stosunku bez względu na wiek pacjenta. Warunkiem oczekiwanego efektu działania leku jest jednak stymulacja seksualna.

Skuteczność sildenafilu jest potwierdzona wieloma badaniami klinicznymi. Co ważne, poszczególne badania wykazały pozytywne działanie u pacjentów z różnymi chorobami współwystępującymi, m.in. takimi jak cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe, choroby naczyń obwodowych, nadciśnienie tętnicze, niewydolność nerek oraz u pacjentów poddanych leczeniu chirurgicznemu łagodnego przerostu stercza, oraz po wykonaniu zabiegu (z powodu raka stercza) obustronnej nerwooszczędzającej prostatektomii radykalnej [1]. Pozytywne skutki przynosi też stosowany u chorych z depresją.

Ważne – nie przedawkować

Producenci nie zalecają stosowania produktu leczniczego częściej niż raz na dobę i w dawce nie większej niż zalecił lekarz. Lek nie jest też wskazany dla osób w wieku poniżej 18 roku życia.

Podkreślam, że zawsze o zastosowaniu konkretnego środka powinien decydować lekarz specjalista, który w zależności wieku, ogólnego stanu zdrowia pacjenta i przyjmowanych na stałe leków, ustali optymalną dawkę. Pacjent powinien podczas wizyty poinformować o wszelkich schorzeniach i co istotne, bo nie wszyscy o tym pamiętają, o przyjmowanych lekarstwach. Niektóre schorzenia i leki wykluczają możliwość bezpiecznego stosowania preparatów zawierających sildenafil.

Wielu mężczyzn w przedziale wiekowym 30-60 uzyskuje satysfakcjonujące efekty terapeutyczne już po zastosowaniu minimalnej dawki – 25 mg. Są jednak pacjenci, którzy moim stosowania maksymalnej dawki dobowej są nadal niezdolni do odbycia stosunku. Zaleca się wtedy powtarzanie dawek przez dłuższy czas (nie przekraczając maksymalnej dawki dziennej).

Przestrzegam też przed przedawkowaniem. To związek chemiczny, którego działanie nie jest obojętne na ludzki organizm. Zwiększenie dawki wcale nie wzmacnia efektu terapeutycznego, a może doprowadzić do bardzo przykrych i bolesnych konsekwencji zdrowotnych.

Autor: lek. med. Artur Kułakowski, specjalista urolog, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu

[1] CHPL leku zawierającego sildenafil