Woda jest głównym składnikiem naszego organizmu. Szacuje się, że u dorosłego człowieka stanowi ona ok. 60% masy ciała. Woda pełni wiele ważnych funkcji: uczestniczy w transporcie niezbędnych składników odżywczych i produktów przemiany materii, bierze udział w procesach termoregulacji oraz trawienia, zapewnia prawidłowe środowisko dla reakcji metabolicznych, a także jest materiałem budulcowym. Objawy odwodnienia to ostatni sygnał alarmowy informujący o tym, że najwyższy czas uzupełnić płyny.

Główne objawy odwodnienia to:

• wzmożone pragnienie,
• zawroty i bóle głowy,
• osłabienie organizmu,
• uczucie senności,
• rzadkie oddawanie moczu (a jeśli już pojawia się mocz, to najczęściej ma on zdecydowanie ciemniejszy odcień),
• suchość w ustach,
• brak apetytu,
• zaburzenia rytmu serca.

Ile wody potrzebujemy?

Organizm ludzki nie posiada niestety zdolności magazynowania większych ilości wody. By prawidłowo funkcjonować, każdego dnia powinniśmy przyjmować minimum 1,5–2 l płynów. Oczywiście jest to wartość umowna, gdyż zapotrzebowanie na wodę jest w dużej mierze determinowane indywidualnymi potrzebami każdego człowieka i zależy nie tylko od samego organizmu, ale i od czynników zewnętrznych. Temperatura otoczenia, rodzaj wykonywanej pracy (np. ciężka praca fizyczna), aktywność w ciągu dnia (uprawiane sporty), stany chorobowe (gorączka, biegunka) – wszystkie te czynniki mają wpływ na to, ile płynów potrzebujemy. Warto zaznaczyć, że wodę z organizmu tracimy nie tylko przez procesy wydalania, ale także przez parowanie i oddychanie skóry. Niebezpieczna dla zdrowia może być utrata już 2% wody względem masy ciała. Znaczne utraty wody w organizmie mają miejsce nie tylko latem, ale również zimą. W sezonie grzewczym temperatura w pomieszczeniach może powodować pocenie, a suche powietrze sprzyja wysuszaniu śluzówek nosa i jamy ustnej. Z kolei przebywanie na świeżym, zimnym powietrzu częściej prowadzi do tzw. częstomoczu (czyli zbyt częstego oddawania moczu). Dlatego na dłuższy zimowy spacer czy szaleństwa na stoku narciarskim warto zabrać ze sobą butelkę wody.

Ważne nawodnienie

Szczególnie ważne jest odpowiednie nawodnienie po spożyciu większej ilości alkoholu. Wynika to z faktu, że organizm człowieka broni się przed toksynami i za wszelką cenę stara się je wydalić. Między innymi z tego powodu alkohol wpływa na zwiększoną ilość wydzielania płynów, co zwiększa ryzyko odwodnienia. W takiej sytuacji zawsze trzeba pamiętać przede wszystkim o jak najszybszym uzupełnieniu elektrolitów. Ich źródłem jest zarówno woda mineralna, jak i wiele dostępnych na rynku preparatów, występujących np. w postaci tabletek lub proszku do rozpuszczenia w wodzie.

Elektrolity – czym je uzupełniać?

Ważne jest nie tylko nawodnienie, ale i zachowanie odpowiedniej równowagi elektrolitowej. Elektrolity to jony soli niezbędne do utrzymania dobrego stanu zdrowia. Od ich właściwego poziomu zależy gospodarka wodno-elektrolitowa oraz praca układów: nerwowego, mięśniowego i krążenia. Wśród najważniejszych elektrolitów wymienia się: magnez, potas, sód i wapń. Aby uzupełnić i utrzymać elektrolity na odpowiednim poziomie, należy przede wszystkim pić dużo wody mineralnej – szczególnie tej z dużą zawartością wapnia i magnezu. Bogatymi źródłami potasu są produkty mleczne, nasiona roślin strączkowych (m.in. groch, fasola, soczewica, soja), warzywa (m.in. pomidory, buraki, ziemniaki, szpinak, marchew i brokuły), a także suszone owoce, nasiona i pestki. Dobrym sposobem na nawodnienie są też napoje izotoniczne, polecane szczególnie osobom aktywnym fizycznie. Szybkiemu i skutecznemu nawodnieniu organizmu nie sprzyjają natomiast kawa i herbata, które wykazują działanie moczopędne.

Pamiętajmy, że odpowiednie nawodnienie jest bardzo ważne dla naszego organizmu, a stosowanie się do kilku prostych zasad pomoże nam utrzymać go w dobrej kondycji. Z pomocą w szybkim i skutecznym nawadnianiu organizmu przychodzą odpowiednio zbilansowane preparaty pozwalające uzupełnić niedobory najważniejszych składników odżywczych.

Łukasz Pieńkowski