Styl życia

Podstawą jest umiarkowana aktywność ruchowa [1], która bardzo efektywnie stymuluje układ immunologiczny. Regularny codzienny spacer, bez względu na pogodę, joga z elementami świadomego oddechu czy stacjonarny rower wystarczy. Hartowanie organizmu to kolejny sposób na uniknięcie infekcji. Nie musi to być od razu morsowanie. Można spróbować spania przy otwartym oknie, biegania boso po trawie i piasku, zimnego natrysku czy regularnego korzystania z sauny. Bardzo istotna, a niedoceniana i pomijana jest relaksacja. Długotrwały stres i brak snu stymuluje nadmierne wydzielanie kortyzolu – hormonu stresu, a ten z kolei skutecznie upośledza system odpornościowy poprzez wpływ na produkcję przeciwciał, cytokin i tym podobnych.

Innym ciekawym sposobem jest stosowanie baniek lekarskich. Wytworzone podciśnienie prowadzi do przekrwienia fałdu skórnego. To aktywuje mechanizmy obronne organizmu i wytworzenie przeciwciał wspierających walkę z infekcją.

Ważne nawodnienie

Nawodnienie organizmu to podstawa wszelkiego rodzaju diet. Woda jest niezbędna do przeprowadzenia w organizmie szeregu procesów. Jeżeli nie jest dostarczana w odpowiedniej ilości lub przyswajana niewystarczająco, dochodzi do zaburzeń metabolicznych, elektrolitowych, szwankują procesy oczyszczania i wzrasta podatność na różnego rodzaju infekcje. Podstawa to picie minimum 2 litrów wody na dobę. Należy unikać wody w plastikowych butelkach. Aby w warunkach domowych otrzymać wartościową wodę można zastosować szungit. Jest to mało znana, lecz warta zastosownia skała pochodzenia organicznego. Pod względem właściwości fizycznych i mechanicznych, szungit jest zbliżony do tradycyjnie stosowanego materiału filtracyjnego — piasku kwarcowego. Wykazuje zdolność sorpcyjną dla wielu substancji organicznych (środków powierzchniowo czynnych, alkoholi, żywic, pestycydów, produktów ropopochodnych itp.). Usuwa z wody dioksyny, a także wykazuje zdolność do dezynfekcji i oczyszczania wody z bakterii, zarodników, prostych mikroorganizmów, niebiesko-zielonych alg.  Zatrzymuje do 94% szkodliwych zanieczyszczeń zawartych w wodzie: azotanów, azotynów, soli metali ciężkich, pestycydów, produktów ropopochodnych.  Przy tym nie wpływa niekorzystne na sole mineralne [2].

Zbawienne fruktany

Innym ciekawym tematem są fruktany o których wcześniej mało kto słyszał.  Okazało się, że dieta bogata w te związki ma olbrzymie znaczenie dla zdrowia. Fruktany to charakterystyczne cukry zbóż i traw klimatu umiarkowanego. Występują m.in. w pszenicy, cebuli, czosnku, bulwach karczochów i cykorii, w porach, szparagach, topinamburze oraz w bananach. Jedyną rośliną używaną obecnie do produkcji fruktanów w północno-zachodniej Europie jest cykoria wytwarzająca inulinę. Obecnie najwięcej uwagi poświęca się polisacharydom z grupy inulin oraz fruktooligosacharydom, krótko łańcuchowym pochodnym inuliny. Fruktany (inulina i oligofruktoza) sprawiają, że pożywienie może być zaliczone do żywności funkcjonalnej. Do najważniejszych właściwości fruktanów należy ich funkcja prebiotyczna, czyli stymulacja wzrostu pożądanej flory bakteryjnej (probiotyków) w przewodzie pokarmowym. Rozwój bifidobakterii w okrężnicy wpływa z kolei na wzrost zawartości witamin z grupy B, wzmaga perystaltykę jelit, wzmacnia system odpornościowy, a także zapobiega powstawaniu niektórych nowotworów[3].

Nie przedawkować

O czym jeszcze należy pamiętać? O tym, że często mniej znaczy lepiej. Istotne jest nie tylko odpowiednio zbilansowane pożywienie dobrej jakości, ale również ograniczenie do niezbędnego minimum (uzgodnionego z lekarzem) przyjmowania wszelakich medykamentów, mając na uwadze ich skutki uboczne i działania niepożądane. Na przykład, kortykosteroidy stosowane w leczeniu stanów zapalnych, mogą hamować reakcje odpornościowe organizmu. Tym samym, wzrasta podatność na infekcje. Dlatego konieczne jest stosowanie leków zgodnie z zaleceniami lekarza i nieprzekraczanie zalecanych dawek.

Suplementacja

W ostatnim czasie rekomendowane jest na siemię lniane, jako składnika podnoszącego odporność. To bogate źródło naturalnych roślinnych związków należących do grupy fitoestrogenów – lignanów i flawonoidów. Lignany mają silne właściwości antyoksydacyjne i antynowotworowe. Przeciwdziałają zarówno infekcjom bakteryjnym jak i wirusowym czy grzybiczym. Flawonoidy natomiast wykazują działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne oraz rozkurczowe i moczopędne. Dodatkowo len bogaty jest w witaminę E. Ten silny antyoksydant chroni komórki przed utlenianiem, wzmacnia ściany naczyń krwionośnych, chroni czerwone krwinki przed przedwczesnym rozpadem i powoduje obniżenie złego cholesterolu we krwi. Innym nieoczywistym preparatem jest lukrecja – stosowana dotychczas jako preparat łagodzący dolegliwości układu pokarmowego lub zewnętrznie przy kłopotach ze skórą. Okazuje się, że cechuje się właściwościami, które pozwalają na szersze zastosowanie. Oczyszcza drogi oddechowe, zmniejsza wrażliwość na stres, wykazuje działanie antywirusowe oraz wspomaga odporność. Warto ją przyjmować regularnie. Swoje właściwości zawdzięcza obecności saponin triterpenowych, flawonoidów, kumaryn, olejku eterycznego oraz polisacharydów[4].

Podsumowanie

O odporność trzeba dbać, należy pamiętać o jej budowaniu regularnie przez cały rok. Sprawny układ immunologiczny, to nie tylko bariera dla sezonowych infekcji, ale także dla różnego rodzaju stanów zapalnych oraz schorzeń nowotworowych. Warto sięgać również po metody nieoczywiste. Nauka się rozwija i z pewnością badacze jeszcze nie powiedzieli ostatniego słowa. Z pewnością trzeba pamiętać o aktywności fizycznej, zbilansowanej diecie i ograniczonej celowanej suplementacji.

[1] Kostka i in. 2000, 2008; Nieman 2011

[2] https://www.reddit.com/r/Polska/comments/196i13r/badania_naukowe_wody_szungitowej/

[3] Wpływ fruktanów na biodostępność wybranych składników mineralnych - Ewa Cieślik, Kinga Topolska

[4] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/284323,siemie-lniane-wlasciwosci-i-przeciwwskazania

Autor: mgr farm. Małgorzata Zięba