Poznaj przyczyny, rodzaje i pierwsze objawy jaskry. Dowiedz się jak rozpoznać jaskrę

Zachowaj czujność w przypadku niepokojących zmian widzenia – objawy jaskry

Jaskra dotyka nie tylko ludzi starszych. Może ona wystąpić także u osób młodych (a jej postać wrodzona objawia się nawet w niemowlęctwie lub wczesnym dzieciństwie). Najczęściej pojawia się między 35. a 50. rokiem życia. Wszystkie przypadki wykrywa (podczas rutynowego badania kontrolnego) okulista, zaleca się więc regularne badania. Również samemu można nabrać podejrzeń co do zaburzeń wzroku, gdy częściej doskwierają nam takie objawy jak:

• obniżona ostrość widzenia,  
• ograniczone widzenie,
• nawracające bóle głowy z jednoczesnym rozmywaniem się obrazu i zamgleniami,
• łzawienie oczu,
• światłowstręt,
• niemożność przystosowania wzroku do ciemności.

Oczywiście zaobserwowanie wyżej wymienionych dolegliwości nie świadczy od razu o jaskrze, ale jeśli tak jest, to zbagatelizowanie lub niezaobserwowanie ich w porę mogą prowadzić do nieodwracalnych zmian. Niebezpieczny jest zwłaszcza ostry atak jaskry, który może pojawić się nagle. To silny ból oka, któremu towarzyszą m.in.:

• przekrwienie oczu,
• trudności z widzeniem,
• zawroty głowy,
• ból w okolicach łuku brwiowego,
• ból brzucha, 
• nudności.

W takim przypadku konieczna jest natychmiastowa pomoc lekarska, inaczej chory może stracić wzrok w ciągu kilku dni.

Jaskra – choroba oczu i jej rodzaje

Co to jest jaskra? Najprościej rzecz ujmując, jest to choroba nerwu wzrokowego – problem z prawidłowym krążeniem i odpływem wodnistej substancji wytwarzanej i znajdującej się w oku. Jej nagromadzenie powoduje wzrost ciśnienia w gałce ocznej i ucisk na nerw wzrokowy. Można się spotkać z następującymi rodzajami jaskry:

• jaskra pierwotna (genetyczna, jej postacią jest również jaskra wrodzona) – chory rodzi się z wadą w oku uniemożliwiającą z czasem swobodny przepływ danej substancji,
• jaskra wtórna/nabyta – spowodowana przebytą zaćmą, chorobami przewlekłymi, stanem zapalnym lub urazem oka. Jest to choroba podstępna, która może trwać latami i długo nie dawać o sobie znać.

Dwa wymienione typy dzielą się na inne. Z medycznego punktu widzenia wyróżnia się trzy podrodzaje jaskry. I są to:

• jaskra zamkniętego/wąskiego kąta przesączania - charakteryzuje się częstym bólem oka i problemami z widzeniem. Niektóre osoby z tym typem choroby narażone są właśnie na ostry atak jaskry.
• jaskra otwartego/szerokiego kąta przesączania – jej występowanie jest znacznie częstsze od jaskry zamkniętego/wąskiego kąta przesączenia. Jest też bardziej niebezpieczna, gdyż nie powoduje bólu ani żadnych innych objawów, aż do momentu całkowitego zniszczenia nerwu.
• jaskra oka z zamkniętym kątem przesączenia - występuje rzadko, ale charakteryzuje się bardzo silnym bólem i problemami z widzeniem.   

Kto może zachorować na jaskrę – przyczyny

Oprócz zmian wrodzonych w oku (genetycznych), przebytych chorób czy mechanicznych uszkodzeń oka osoby, które są najbardziej narażone na powstanie jaskry, doświadczyły lub aktualnie doświadczają innych dolegliwości i chorób. Należą do nich:

• miażdżyca,
• cukrzyca,
• anemia,
• udar mózgu,
• zawał serca,
• niskie ciśnienie krwi,
• nieprawidłowo leczone wysokie ciśnienie,
• krótkowzroczność,
• wada większa niż -4 dioptrie,
• inne zmiany w obrębie oka.

Ponadto, pojawieniu się jaskry sprzyja również stres i powracające migreny.

Badanie jaskry

Jaskra jest chorobą nieuleczalną (raz uszkodzony wzrok nie poprawi się już), ale w porę wykryta może zostać wstrzymana. Po trzydziestym roku życia, a więc w grupie osób najbardziej narażonej na wystąpienie jaskry, zaleca się regularne wizyty u okulisty (co dwa lata, w późniejszym wieku nawet co roku). Jest to jedyny sposób na wykrycie jaskry i jej skuteczne powstrzymanie. Z dostępnych środków wyróżnia się kilka dróg leczenia:

• farmakoterapia (np. pilokarpina, betablokery, prostaglandyny),
• operacja laserowa (np. trabekuloplastyka laserowa), 
• inny zabieg operacyjny (np. irydotomia).

Leczeniu jaskry powinna towarzyszyć dieta uboga w cholesterol, która obniża wzrost ciśnienia we krwi. Tylko specjalista może dokonać właściwej diagnozy i odpowiedniej metody leczenia.

Dominika Nowak