Do czego służy i jak działa?

Czym jest koloid?

Z punktu widzenia fizyki i chemii koloid jest mieszaniną dwóch lub większej liczby substancji. Jedna z nich jest nazywana ośrodkiem rozpraszającym (dyspersyjnym) a druga (i kolejne) tworzą fazę rozproszoną (zdyspergowaną). Średnica cząstek fazy rozproszonej mieści się w zakresie od 1 do 100 nanometrów, jest więc znacznie większa od średnicy cząstek w normalnym roztworze. Koloidy mają specyficzne właściwości fizyczne, na przykład doskonale rozpraszają światło. Przekonał się o tym każdy kierowca, który próbował prowadzić auto nocą, w gęstej mgle, która z punktu widzenia fizyki również jest koloidem, choć cząsteczki wody są w tym przypadku zawieszone w powietrzu.

Leki

Srebro jest wykorzystywane w postaci związków z innymi pierwiastkami (na przykład jako azotan srebra) albo jako srebro metaliczne („czyste”). W farmacji srebro metaliczne jest stosowane w postaci roztworu koloidalnego jako surowiec do produkcji leków (Argentum colloidale). Bywa też sprzedawane jako roztwór koloidowy do picia.

Skuteczność srebra jako składnika leków stosowanych w leczeniu oparzeń, łuszczycy, infekcji oka jest znana od dawna. Leki te najczęściej są wytwarzane w postaci maści, kremów, kropli. Mechanizm działania srebra nie jest do końca poznany, ale wiadomo, że polega on między innymi na przenikaniu do wnętrza komórek bakterii i blokowaniu procesów biochemicznych, co prowadzi do śmierci bakterii. Preparaty zawierające srebro stosuje się także w leczeniu chorób wywoływanych przez wirusy i grzyby.

Nie leki

W sprzedaży można spotkać preparaty przeznaczone do picia, których podstawową substancją czynną ma być srebro koloidowe. Istnieje spora grupa osób, które są głęboko przekonane o niemal cudownej skuteczności podawanego w tej postaci srebra. Ma ono leczyć wiele chorób, włączając w to nowotwory nie poddające się innym rodzajom terapii. Nie znajduje to, niestety, potwierdzenia w rzeczywistości. Żaden preparat srebra, nawet najdroższy, nie zastąpi leczenia onkologicznego. Decyzja o przerwaniu uciążliwej, ale dającego szansę powodzenia chemioterapii lub radioterapii i zastąpienia jej piciem srebra koloidalnego nie ma sensu. Faktycznie oznacza przerwanie leczenia i przyzwolenie na niekontrolowany rozrost nowotworu.

Skutki uboczne

Długotrwałe stosowanie srebra koloidalnego może doprowadzić do wystąpienia srebrzycy nazywanej także argyrią. Pojawia się ona w wyniku nagromadzenia srebra w organizmie. Metal odkłada się w tkankach, co objawia się niebieskawym zabarwieniem skóry. Z czasem barwa skóry zmienia się na szarą. Obecność srebra powoduje większe niż zazwyczaj wydzielanie melaniny. W efekcie skóra poddana działaniu promieni słonecznych silniej ciemnieje. Po pewnym czasie miejsca wystawione na działanie światła słonecznego stają się wyraźnie ciemniejsze niż reszta ciała. Szczególnie widoczna są zmiany na twarzy, szyi, dłoniach.

Nie istnieje skuteczny sposób usuwania nadmiaru srebra z organizmu. Objawy srebrzycy zazwyczaj pozostają na stałe. Dla niektórych osób mogą stanowić poważny problem kosmetyczny.

Zdrowy rozsądek

Preparaty zawierające srebro, w tym srebro koloidalne należy stosować z umiarem. Jeśli są to leki okulistyczne, dermatologiczne albo wspomagające leczenie ran, przypisujący je lekarz określi właściwe dawkowanie i poinformuje pacjenta, na co powinien zwrócić uwagę podczas leczenia.

Osoby stosujące preparaty ze srebrem koloidowym na własną rękę powinny przestrzegać zaleceń producenta i zwracać uwagę na zabarwienie skóry. Jeśli wystąpią niepokojące objawy należy przerwać zażywanie preparatu i skonsultować się z lekarzem.

Piotr Kołaczek