Czym się różnią i jakie korzyści możemy odnieść z ich suplementacji?

Tran – skoncentrowany olej z wątroby dorsza

Tran to nazwa zarezerwowana wyłącznie dla oleju pochodzącego z wątroby dorsza atlantyckiego i innych ryb pochodzących z rodziny dorszowatych. Jest on wysoko skoncentrowaną substancją tłuszczową, bogatą w dużą ilość niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) omega-3, w tym kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA), a także kwasy omega-6 występujące w nieco mniejszych ilościach. Tran jest znakomitym źródłem witaminy A i D, które są niezbędne w czasie intensywnego wzrostu, dlatego poleca się jego suplementację dzieciom. Obecność witaminy D we krwi wzmaga wchłanianie wapnia, który wbudowuje się w kości gwarantując ich prawidłową twardość i wytrzymałość. Natomiast witamina A wspomaga właściwą regenerację nabłonków oraz wpływa na prawidłowy proces widzenia, tym samym zapobiegając występowaniu chorób oczu. Obie te witaminy pełnią również funkcję immunomodulującą, czyli mobilizują układ odpornościowy do walki w przypadku wystąpienia infekcji.

Duża zawartość przede wszystkim kwasów EPA i DHA, będących kwasami omega-3, pozytywie wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, którego podstawowym budulcem są lipidy. Dzięki zawartym w tranie nienasyconym kwasom tłuszczowym, zostaje usprawnione przewodnictwo impulsów nerwowych między poszczególnymi neuronami, co wpływa na wsparcie i poprawę pracy mózgu. Profilaktyczne spożywanie kwasów tłuszczowych omega-3 zawartych w tranie z dorsza może zapobiegać wystąpieniu otępienia, w tym chorobie Alzheimera w przyszłości.

Tran nie dla każdego

Ze względu na dużą ilość witaminy A zawartej w tranie, należy kontrolować ilość innych spożywanych produktów bogatych w tą witaminę. Szczególnie uważać powinny kobiety w ciąży dodatkowo suplementujące tran oraz osoby stosujące równocześnie inne preparaty zawierające witaminę A, gdyż może dojść do przedawkowania. Tranu nie powinno się podawać dzieciom poniżej czwartego roku życia, chyba, że są ku temu wskazania, o czym powinien zadecydować pediatra. Nie zaleca się suplementacji tranu u osób cierpiących na kamicę nerkową, hiperkalcemię i sakroidozę, a także u osób, które zażywają leki przeciwkrzepliwe, gdyż może dochodzić do niekorzystnych interakcji.

Olej z wątroby rekina

Tranem nie możemy nazwać oleju z wątroby rekina, gdyż określenie to dotyczy tylko oleju pozyskiwanego z wątroby ryb dorszowatych, który jest o wiele bardziej skoncentrowany od oleju z wątroby rekina. Wiąże się to z wieloma różnicami dotyczącymi właściwości biochemicznych występujących pomiędzy tranem z dorsza, a olejem z wątroby rekina.

Olej z wątroby rekina zawiera trzy podstawowe składniki odżywcze: alkiloglicerole, skwalen i kwasy omega-3. Alkiloglicerole to lipidy o dużej aktywności biologicznej. W organizmie działają głównie w obrębie błon komórkowych. W przypadku infekcji odpowiadają za wytworzenie nadtlenków, co skutecznie niszczy bakterie i grzyby, które wtargnęły do naszego organizmu. Alkiloglicerole stymulują syntezę komórek odpornościowych, co wpływa na lepszą wydolność układu odpornościowego.

Skwalen jest przeciwutleniaczem zapobiegającym wytwarzaniu wolnych rodników. Istotną rolą skwalenu jest udział w prawidłowym dotlenieniu komórek, co wykorzystują rekiny przebywając długi czas w niskonasyconych tlenem wodach głębinowych, poprzez wiązanie tlenu z wody przy pomocy skwalenu zawartego w wątrobie rekina. Skwalen produkowany jest w naszych gruczołach łojowych i pełni on funkcję bariery ochronnej przed zakażeniami bakteryjnymi i grzybicznymi. Dzięki jego lokalizacji w skórze, chroni nas przed promieniowaniem UV i tym samym przed nadmiernym starzeniem się skóry. Skwalen dodatkowo naturalnie natłuszcza i nawilża jej powierzchnię, dzięki czemu znajduje swoje zastosowanie w leczeniu łuszczycy, zapaleń skóry, czy trądziku.

Który tłuszcz wybrać?

Zarówno tran z dorsza, jak i olej z wątroby rekina pozytywnie wpływają na poprawę odporności naszego organizmu. Tran ze względu na zawartość większej ilości kwasów tłuszczowych omega-3 oraz dużej ilości witamin A i D jest polecany dzieciom, by wspomóc ich intensywny wzrost, rozwój układu nerwowego oraz immunologicznego. Oczywiście suplementacja tranu przynosi również korzyści u osób dorosłych, chociażby ze względu na duże ilości kwasów tłuszczowych omega-3, co pomaga obniżyć poziom cholesterolu i zmniejszyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, jest bardziej skoncentrowany przez co ma działanie wzmacniające cały organizm. Olej z wątroby rekina posiada właściwości wzmacniające naszą odporność, działa głównie immunomodulacyjnie, poprawia wygląd skóry.

Adrianna Majewska