Jak odzwyczaić dziecko od smoczka?

Czy istnieje właściwy moment, czyli kiedy należy odstawić smoczek?

U noworodków ssanie jest jednym z podstawowych i pierwszych odruchów, już w brzuchu mamy dziecko może zacząć wkładać paluszki do buzi. Do 3. miesiąca życia dziecko ssie praktycznie wszystko, co znajdzie się w obrębie jego buzi, może to być palec mamy, kołderka, a także smoczek. Później dziecko ssie tylko wtedy, gdy jest głodne, zmęczone lub czegoś się wystraszyło. Zatem kiedy należy odstawić smoczek? Uważa się, że najlepszym momentem na odstawienie smoczka jest okres od 4. do 5. miesiąca życia, ponieważ powyżej 6. miesiąca życia dziecko związuje się ze smoczkiem emocjonalnie, a ten staje się dla niego nieodłącznym elementem życia. Przynosi mu ukojenie w płaczu, a także pozwala szybciej uspokoić się i zasnąć. Pierwsze noce bez smoczka mogą być naprawdę trudne, dziecko z pewnością nie podda się bez walki, jednak nie należy się zniechęcać, w końcu każde dziecko odzwyczaja się od smoczka.

Smoczek a rozwój mowy

W 6. miesiącu życia odruch ssania słabnie, zastępuje go powoli potrzeba żucia i gryzienia. W buzi dziecka pojawiają się pierwsze ząbki, zmienia się ułożenie języka, warg, a także metoda połykania. Mięśnie twarzy wzmacniają się, aby dziecko mogło prawidłowo jeść, ale także mówić. Smoczek może ograniczać i opóźniać rozwój mowy u dziecka. Zbyt długie korzystanie ze smoczka może powodować, że u malca nie zmieni się ułożenie języka podczas połykania, może to skutkować problemami z jedzeniem pokarmów stałych, a także obfitym ślinieniem się. Gdy dziecko ssie smoczek, niechętnie gaworzy, dlatego może to opóźnić rozwój kolejnych etapów mowy. Co więcej, ułożenie języka w dolnej części jamy ustnej może powodować rozwój wad wymowy, takich jak seplenienie lub trudności z wymową niektórych głosek. Na tym jednak nie koniec zmartwień. Dzieci, które nie potrafią rozstać się ze smoczkiem, narażone są na poważne wady zgryzu.

Trudne, ale nie niemożliwe, czyli jak odstawić smoczek?

Jeśli moment na prawie bezbolesne odstawienie smoczka minął i dziecko nawiązało już emocjonalną więź, próba pożegnania się ze smoczkiem może być trudniejsza, ale nadal jest możliwa. Na początek trzeba ograniczyć dziecku smoczek, niech używa go tylko w sytuacjach koniecznych, gdy płacze lub trudno mu zasnąć. W czasie zabawy lub spaceru należy schować smoczek, aby nie znajdował się on w zasięgu wzroku dziecka. Kolejnym etapem jest próba odwrócenia uwagi dziecka od smoczka w chwilach płaczu lub złości, należy dziecko przytulić, kołysać, opowiedzieć mu bajkę lub zaśpiewać piosenkę. W zastępstwie smoczka mogą pojawić się grzechotka, gryzak lub miękki kocyk i pieluszka, do których maluch będzie mógł się przytulić. Taka alternatywa podawana dziecku systematycznie sprawi, że w końcu zapomni ono o smoczku. Sprytnym trikiem jest również ucięcie końcówki smoczka, bez której traci on na atrakcyjności. Można również postawić na dialog i wytłumaczyć dziecku, że jest już wystarczająco duże i nie potrzebuje smoczka dla malutkich dzieci. Dobrym pomysłem jest zapakowanie razem z dzieckiem smoczka do koperty i „wysłanie” jej do maluszka, który takiego smoczka potrzebuje. Jeśli maluch zaczyna gaworzyć, należy wyjąć mu smoczek, aby zachęcić go do próby wypowiadania pierwszych słów. 

Beata Kubiś