Asertywność podstawą dobrego wychowywania

Dlaczego mówimy dziecku ,,nie”?

Olbrzymia rola w wychowaniu, zwłaszcza w pierwszych latach życia, spoczywa na rodzicach. Odmawianie niektórych rzeczy, stosowanie zakazów i nakazów socjalizuje dziecko i ma wpływ na jego zachowanie w dorosłym życiu, zarówno w domu, jak i w kontaktach społecznych. Każdy z nas choć raz widział dziecko znajomych, które nie słuchało żadnych poleceń i było „małym tornadem” – to właśnie efekty braku umiejętności odmawiania. Jeśli od początku nie będziemy konsekwentnie asertywni, to szybko spotkamy się z sytuacją, w której roczne dziecko nie słucha mamy lub taty. Dziecko z jednej strony musi znać granice, z drugiej powinno mieć tyle swobody, by samemu poznawać otaczający je świat, ale przede wszystkim w bezpieczny sposób.

Kiedy należy mówić ,,nie”?

Powinniśmy odmawiać w trzech podstawowych wypadkach:

• kiedy dziecku może stać się krzywda,
• kiedy chce zrobić coś czego nie wolno (np. ma karę i zakaz gry na komputerze),
• kiedy wymusza np. zakup czegoś i bada nasze granice.

Jak powinniśmy mówić ,,nie”?

Przede wszystkim nie możemy stosować zbyt wielu zakazów w tej samej formie, ponieważ będą się dziecku zlewać w jedno i zacznie je ignorować. Głos należy podnosić tylko w ostateczności, a po każdym ,,nie” powinniśmy tłumaczyć dziecku, dlaczego nie udzielamy pozwolenia, odmawiamy. Warto wyrabiać w sobie ten nawyk od samego początku, dziecko musi mieć uzasadnienie danej decyzji. Jak wytłumaczyć rocznemu dziecko, że nie wolno? Musimy do niego mówić i konsekwentnie spokojnie odwodzić od zakazanej czynności, którą próbuje podjąć.

Czego nie wolno mówić dziecku?

Należy jasno precyzować swoje oczekiwania i unikać dodatkowych negatywnych konotacji w przekazie. Zdania takie jak: ,,zobacz, co zrobiłeś”, ,,nie słyszysz, co do ciebie mówię?” lub straszenie drugim rodzicem są toksyczne i nie niosą za sobą żadnego konstruktywnego przekazu. Rodzicom nie wolno obniżać poczucia własnej wartości dziecka, grozić odrzuceniem. Zakaz przekleństw w przekazie do dziecka jest bezwzględny! Nie należy również zakazywać dziecku okazywania swoich emocji, niezależnie od tego czy to płacz czy śmiech. 

Ewa Lika