Która metoda wyznaczania terminu porodu jest najskuteczniejsza?

W jakim celu ustala się termin porodu?

Natura lubi zaskakiwać i tylko około 3 do 5% dzieci rodzi się w wyznaczonym terminie porodu. Mimo wszystko określanie terminu porodu jest powszechną praktyką. Ma ono szczególne znaczenie dla kobiet w ciąży o nieprawidłowym przebiegu. W przypadkach zagrażającego poronienia czy porodu przedwczesnego każdy dzień, kiedy płód pozostaje w jamie macicy, jest istotny. Współczesna medycyna i rozwój neonatologii pozwala na ratowanie dzieci, które urodziły się już w 26. tygodniu ciąży, a w wybranych przypadkach nawet jeszcze wcześniej.

Czytaj więcej: Jak rozpoznać pierwsze objawy ciąży?

Dodatkowo wyznaczenie terminu porodu pozwala oceniać, czy dziecko rozwija się w odpowiednim tempie. Tak jak dla dzieci wyznaczone są siatki centylowe wzrostu i masy ciała w zależności od wieku, podobnie dla płodów istnieją siatki centylowe długości kości udowej, ramiennej, obwodu głowy czy brzucha w zależności od wieku płodowego. Jeśli dziecko rozwijało się początkowo prawidłowo, a w późniejszych tygodniach ciąży można zaobserwować nadmierne lub niedostateczne tempo wzrostu, może to świadczyć o nieprawidłowościach.

Czytaj więcej w temacie: Zaplanuj swój poród i miej wszystko pod kontrolą!

Określanie terminu porodu za pomocą daty ostatniej miesiączki

Określenie terminu porodu na podstawie daty ostatniej miesiączki opiera się na regule Naegelego. Według niej termin porodu to data pierwszego dnia ostatniej miesiączki + 7 dni – 3 miesiące + 1 rok. Niestety wyznaczanie terminu porodu tą metodą zakłada, że cykl przyszłej mamy trwał równo 28 dni. Ze względu na tempo życia bardzo mało kobiet ma tak regularny cykl, co ogranicza stosowanie tej metody.

Czytaj więcej w temacie: Przyczyny zaburzeń miesiączkowania

W pierwszych miesiącach ciąży w terminie miesiączki mogą występować plamienia lub skąpe krwawienia, które przyszła mama może mylić z miesiączką, co powoduje, że poda ona inną datę ostatniej miesiączki.

Określanie terminu porodu na podstawie prenatalnego badania USG

Dla kobiet, które przed zajściem w ciążę miały nieregularne cykle, znacznie lepszą i dokładniejszą metodą wyznaczenia terminu porodu okazuje się badanie usg prenatalne (także usg genetyczne). Według zaleceń w trakcie trwania ciąży powinny się odbyć co najmniej 3 badania (w 11.-13.⁺⁶ tygodniu ciąży, 18.-24. tygodniu ciąży i 28.-32. tygodniu ciąży). Wyznaczenie terminu porodu i konfrontacja go z terminem obliczonym według daty ostatniej miesiączki ma miejsce podczas pierwszego badania. Jeśli płód faktycznie ma od 11 do 13⁺⁶ tygodni, jego długość ciemieniowo-siedzeniowa (CRL), wyznaczana od szczytu głowy zarodka do dolnej granicy pośladków, powinna wynosić między 46 a 86 mm.

W przypadku różnić pomiędzy terminem porodu wyznaczonym na podstawie obliczeń i USG przyjmuje się, że to drugie jest dokładniejsze, ale w kolejnych badaniach prenatalnych dokonuje się bardzo precyzyjnej oceny wzrostu płodu.

Inne metody wyznaczania terminu porodu

W wybranych przypadkach termin porodu można wyznaczać innymi metodami, np. jeśli stosunek był jednorazowy, to według daty jego odbycia, według daty inseminacji czy daty zapłodnienia pozaustrojowego.

Jeśli natomiast do lekarza zgłasza się kobieta w zaawansowanej już ciąży, która nie pamięta daty ostatniej miesiączki, a płód jest już za duży, by wyznaczyć długość ciemniowo-siedzeniową, można opierać się na momencie, kiedy pacjentka wyczuła pierwsze ruchy płodu (dla pierwiastek około 19.-20. tydzień ciąży, a dla wieloródek 17.-18.tydzień ciąży). Drugą metodą jest ocena wysokości dna macicy (w 16. tygodniu ciąży 2 palce nad spojeniem łonowym, w 28. tygodniu ciąży – nad pępkiem, w 36. tygodniu ciąży – pod łukiem żebrowym). Są to jednak metody bardzo niedokładne, zwłaszcza u szczupłych i otyłych pacjentek.

Czytaj więcej w temacie: Poród przez cesarskie cięcie

Katarzyna Wiak