Hiperwentylacja – skutki i metody zapobiegania

Na czym polega ostra hiperwentylacja?

Fizjologicznie dorosły człowiek bierze 12 do 20 oddechów na minutę, natomiast w trakcie napadu hiperwentylacji jest ich więcej. Prowadzi to do obniżenia poziomu dwutlenku węgla we krwi, a chory nie jest w stanie uzupełnić jego braków. Doprowadza to do zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej, wzrostu pH krwi i tzw. zasadowicy oddechowej, skutkiem czego dochodzi do niedotlenienia, które organizm próbuje skompensować za pomocą przyśpieszenia oddechu, co tylko napędza „błędne koło”. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć jak przerywać napad hiperwentylacji.

Pierwsza pomoc przy napadzie hiperwentylacji

Jak już wspomniano, ostre napady hiperwentylacji najczęściej pojawiają się w sytuacjach stresowych czy stanie lękowym. Dlatego też należy starać się uspokoić samego chorego, jak i jego oddech. Należy mu zaproponować oddychanie przy zamkniętych ustach przez nos. Nasilające się niedotlenienie może spowodować utratę przytomności. Dlatego, aby zredukować straty dwutlenku węgla, chory powinien oddychać przez papierową torbę lub złożone dłonie. Na ogół atak trwa kilka, kilkanaście minut i nie wymaga bezpośredniej interwencji lekarskiej, choć chory powinien zgłosić się do lekarza celem ustalenia przyczyny wystąpienia napadu.

Jak sobie radzić z napadami hiperwentylacji?

Jeśli napady hiperwentylacji są związane z jakąś konkretną sytuacją czy miejscem, chory przede wszystkim powinien starać się ich unikać. Oczywiście, istnieją także ćwiczenia oddechowe, które można zastosować. Jednym z nich są serie wykonywania 1 oddechu co 6 sekund, w pozycji siedzącej przez 10 minut 2 razy dziennie. Pomaga to wyrobić w sobie nawyk spokojnego oddychania. Pomocne mogą okazać się także inne techniki, takie jak joga, medytacja czy akupunktura. Ponadto, warto podjąć aktywność fizyczną, która niweluje stany lękowe. Należy natomiast unikać kofeiny i nikotyny, które przyśpieszają oddech.

Krzysztof Pawlak