Dna moczanowa a dieta

Objawy dny moczanowej

Choroba ma przebieg napadowy, a jej zaostrzenia mogą być efektem spożycia alkoholu czy mięsa dzień wcześniej. Objawy napadu związane są z wytrącaniem kryształów moczanu sodu w płynie stawowym. Polegają na wystąpieniu, zwykle rano, nagłego, bardzo silnego bólu i obrzęku stawu, najczęściej ból palucha stopy (wtedy dna nazywana jest też podagrą). Skóra nad obrzękiem jest napięta i błyszcząca. Rzadziej choroba dotyczy stawów skokowych czy kolanowych.

Poza napadami, chory nie odczuwa żadnych dolegliwości. Chociaż jeśli zaostrzenia powtarzają się często, choroba przyjmuje formę przewlekłą i może dojść do trwałego uszkodzenia chrząstki stawowej, a nawet kości.

Przyczyny i diagnostyka dny

Za wywołanie objawów napadu dny moczanowej odpowiadają wszelkie stany związane ze zwiększeniem stężenia kwasu moczowego (hiperurykemia) w surowicy krwi. U niektórych osób mamy do czynienia z genetycznie uwarunkowanymi zaburzeniami rozkładu tego czynnika. Częściej natomiast hiperurykemia jest wynikiem diety bogatej w mięso, owoce morza, owoce czy alkohol przy upośledzonym mechanizmie metabolizmu kwasu moczowego. Często towarzyszy także chorobom przewlekłym, takim jak nowotwory krwi czy niewydolność nerek.

Aby rozpoznać chorobę czasem wystarczą same objawy. Pomocne mogą okazać się przy dnie moczanowej badania laboratoryjne (oznaczenie stężenia kwasu moczowego w surowicy), badanie płynu stawowego czy RTG stawów.

Dna moczanowa - leki

Napad dny, nawet bez interwencji lekarskiej, mają tendencję do samoistnego ustępowania w przeciągu około 2 tygodni. Większość chorych uda się jednak po pomoc szybciej, bo ból jest tak silny i uniemożliwia poruszanie. Do przerywania napadu dny, zalecana jest głównie kolchicyna. Można też zastosować leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, np. ibuprofen, chociaż są one mniej skuteczne. W bardzo nasilonych przypadkach, możliwe jest też podawanie sterydów dostawowo lub ogólnoustrojowo.

Najważniejsze jest to, aby zapobiegać napadom przez stosowanie diety z małą ilością produktów mięsnych, ale za to z dużą ilością mleka i unikanie spożywania alkoholu. Można też włączyć na stałe leki obniżające stężenie kwasu moczowego, więc zapobiegające hiperurykemii. Takim lekiem pierwszego rzutu jest allopurynol, rzadziej febuksostat.

Krzysztof Pawlak