Charakterystyka sposobów czyszczenia uszu u dzieci

Higiena uszu niemowlaka

Skóra zewnętrznej części przewodu słuchowego posiada gruczoły łojowe przywłosowe oraz woszczyznowe. Ich wydzielina w połączeniu ze złuszczającym się naskórkiem nazywana jest woszczyzną (woskowina). Utrudnia ona wnikanie patogenów do ucha oraz nawilża powierzchnie przewodu słuchowego. Wydzielina ta w prawidłowych warunkach jest przesuwana wraz z nabłonkiem przewodu słuchowego na zewnątrz. Zaleganie woskowiny w uszach jest problemem, który dotyczy nawet do dziesięciu procent wszystkich dzieci. W zaawansowanych przypadkach może to skutkować zatkaniem przewodu słuchowego, który objawia się u dzieci jako: niedosłuch, ból ucha oraz swędzenie. Warto też wspomnieć, iż w przypadku anatomicznych nieprawidłowości przewodu słuchowego zewnętrznego zwiększa się jego zatkanie przez woskowinę.

Prawidłowe stosowanie patyczków do uszu

Patyczki higieniczne do uszu powinny być stosowane wyłącznie w celu oczyszczania najbardziej zewnętrznej części przewodu słuchowego oraz małżowiny usznej. Opisane zastosowanie patyczków higienicznych jest całkowicie wystarczające, aby utrzymać czystość w uszach niemowlaka. Należy pamiętać, że nie wolno umieszczać patyczka higienicznego głęboko w przewodzie słuchowym – może to spowodować ubicie woskowiny, co grozi zatkaniem przewodu słuchowego. Taki niewłaściwy sposób czyszczenia uszu sprzyja także występowaniu uszkodzeń mechanicznych, takich jak otarcia (co zwiększa ryzyko występowania w ich obrębie stanów zapalnych), a nawet przebiciu błony bębenkowej.

Jak czyścić dzieciom uszy?

Prawidłowa higiena uszu niemowlaka polega przede wszystkim na ich codziennym myciu za pomocą wody i mydła w trakcie kąpieli. Wskazane jest mycie uszu dziecka małym palcem, tak daleko jak jesteśmy w stanie nim sięgnąć. Kolejnym krokiem jest, wspomniane powyżej, prawidłowe zastosowanie patyczków higienicznych. Podjęcie tych czynności powinno zapewnić prawidłowy stopień czystości przy braku tendencji do zatykania się przewodu słuchowego. W przypadku, gdy woskowina blokuje przewód słuchowy, konieczna może okazać się wizyta u lekarza rodzinnego, pediatry lub laryngologa. Lekarz po zbadaniu dziecka może zalecić stosowanie środków rozpuszczających zalegającą woskowinę w postaci kropel dousznych. Innymi sposobami na usunięcie woskowiny mogą być: płukanie ucha za pomocą strzykawki lub systemem irygacyjnym w gabinecie lekarskim. Możliwe jest także zastosowanie haczyka usznego lub kleszczyków przez lekarza. W przypadku dużej produkcji woskowiny należy co 6-12 miesięcy zgłosić się z dzieckiem do gabinetu laryngologicznego w celu czyszczenia uszu. Warto wspomnieć, że tzw. świecowanie uszu (metoda polegająca na podpaleniu świecy, która znajduje się w przewodzie słuchowym w celu wytworzenia podciśnienia pomagającego usunąć woskowinę) jest wysoce przeciwskazana, szczególnie u dzieci.

Spraye do czyszczenia uszu

W aptekach oraz drogeriach dostępne są spraye do uszu. Zawierają one substancje, które powodują zmiękczenie woskowiny co ułatwia jej usunięcie. Dzięki dołączonemu atomizerowi ich aplikacja jest o wiele łatwiejsza niż stosowanie kropli do uszu. Końcówka aplikatora jest specjalnie wyprofilowana w taki sposób, aby nie uszkodzić błony bębenkowej. Na rynku dostępne są także produkty zawierające w swoim składzie wyłącznie naturalne składniki, co zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji alergicznej. Producenci preparatów zalecają stosowanie swoich produktów 1-2 razy w tygodniu, co powinno zapobiegać gromadzeniu się woskowiny w przewodzie słuchowym zewnętrznym. Należy pamiętać, że przeciwskazane jest stosowanie sprayów w przypadku perforacji błony bębenkowej lub czynnego stanu zapalnego w obrębie przewodu słuchowego.

Lek. Tomasz Waszak